Skip to content
Artykuły

Dlaczego nastolatkowi tak trudno zadecydować co chce robić w przyszłości?

„Mamo, czym mam się zająć w przyszłości?” – tego rodzaju pytanie zadane przez dziecko często zaskakuje nas rodziców. Szczególnie, kiedy pada w stosunkowo młodym wieku. Już kilkulatki myślą o tym, jaki zawód będą wykonywać. Można też odnieść wrażenie, że im starsze dziecko, tym trudniej odpowiedzieć mu sobie na pytanie o zawodową przyszłość. Dlaczego tak się dzieje? Z jakiego powodu dzieci mają problem z określeniem tego, co chce robić w swoim życiu?

 

Spontaniczność, która zamiera

Pierwsze rozmowy z dzieckiem o wymarzonych zawodach pojawiają się już w wieku przedszkolnym. Wtedy pojawiają się marzenia o byciu tancerką, wróżką, aktorką, strażakiem czy policjantem. I chociaż często patrzymy na nie z mocnym przymrużeniem oka (zawód wróżka – to dopiero coś! ?), to niekiedy powinniśmy nieco bardziej im się przyjrzeć. Dlaczego? Nie zdajemy sobie sprawy, że te dziecięce marzenia są pierwszym przejawem ich zainteresowań. Już na tym etapie dziecko jest w stanie określić, co lubi najbardziej robić i co sprawia mu najwięcej frajdy. To najlepszy moment, żeby wychwycić dziecięce aspiracje. tym bardziej, że czasu jest naprawdę niewiele. Już pierwsze lata podstawówki wymagają od dziecka wtłoczenia się w edukacyjne schematy, a tym samym ignorowane są jego rzeczywiste zainteresowania.

 

Kreatywny = odstający od normy

Moim celem nie jest wcale totalna krytyka obecnego systemu edukacji. Chociaż nie ma co ukrywać, że ten pozostawia wiele do życzenia. Chciałam zwrócić jednak uwagę na bardzo istotny aspekt, który niestety nadal ma miejsce w polskich szkołach. Kiedy dziecko wykazuje się nadmierną pobudliwością, ciężko jest mu się wdrożyć w panujące w szkole schematy, wszędzie go pełno a nauczyciele nie potrafią niekiedy zapanować nad jego przebojowością, rodzice z reguły otrzymują informację, że ich dziecko najprawdopodobniej ma pewne zaburzenia osobowościowe czy psychiczne. Jakże często w takich przypadkach dziecko odsyłane jest do szeregu specjalistów z przekonaniem, że na pewno jest z nim coś nie tak. A gdyby okazało się, że jego krnąbrność i zachowania odbiegające od normy są wyrazem jego kreatywności i oryginalności? Nie każda nadpobudliwość, brak zainteresowania tradycyjnym programem nauczania czy nawet problemy z częścią szkolnych przedmiotów muszą świadczyć o dziecięcej ułomności. Może być tak, że takie dziecko posiada w sobie szczególny potencjał, który przejawia się w tak nietypowym zachowaniu. Z braku odpowiedniej stymulacji i umiejętności wykorzystania, może też oddziaływać na pozostałe umiejętności pociechy. Do czego zmierzam? Jeśli Twojego dziecka jest wszędzie pełno, a ze szkoły otrzymujesz regularne skargi dotyczące jego niekonwencjonalnego zachowania, w pierwszej kolejności usiądź i porozmawiaj ze swoją pociechą. Może bowiem okazać się, że Twoje dziecko bardziej od matematyki czy informatyki interesuje taniec, gimnastyka artystyczna czy pływactwo. A receptą na dotychczasowe problemy może okazać się zapisanie go na odpowiednie zajęcia dodatkowe, na których będzie mógł spożytkować drzemiący w nim potencjał. Bardzo prawdopodobne jest również to, że umiejętne wykorzystanie własnych talentów przełoży się pozytywnie na inne sfery jego życia (w tym oceny z innych przedmiotów). Trafnym podsumowaniem w tej kwestii będą słowa Kena Robinsona: Wszyscy rodzimy się z ogromnymi pokładami naturalnych talentów, ale do czasu, kiedy kończymy szkołę, zdecydowanie zbyt wielu z nas traci z nimi kontakt. Wielu niezwykle utalentowanych ludzi nie uważa siebie za takich, ponieważ to, w czym byli dobrzy nie było w szkole doceniane albo było wręcz piętnowane.

 

Niewiedza na temat samego siebie

Czy teraz już domyślasz się, dlaczego Twoje dziecko może mieć problem w określeniu tego, czym chce zająć się w życiu? Z jednej strony niedostosowana do jego predyspozycji edukacja zatraca jego prawdziwe talenty. Nie możemy jednak zapominać, że drugim filarem właściwych wyborów naszej pociechy jest rodzina. My – jako rodzice – wbrew pozorom mamy ogromną siłę sprawczą w kontekście wsparcia potomka w wyborze właściwej ścieżki zawodowej. I nie mam tu wcale na myśli kosztownych zajęć pozalekcyjnych, które przekładają się na napięty do granic wytrzymałości dzienny harmonogram naszego dziecka. O wiele ważniejsze od prestiżowych kursów jest odpowiednia ilość uwagi, jaką poświęcisz swojej pociesze. A biorąc pod uwagę zatrważający pęd życia, dostateczne skupienie się na potrzebach i możliwościach dziecka nie jest wcale proste. Na szczęście z pomocą przychodzi szereg narzędzi. Ich umiejętne wykorzystanie pozwoli Wam wspólnie nie tylko określić właściwą ścieżkę rozwoju (czy to osobistego czy zawodowego) Twojego dziecka, ale przede wszystkim pozwoli mu dokładnie poznać samego siebie. A tylko w ten sposób będzie w stanie określić własne plany na przyszłość…

 

Talenty, które trzeba odkryć

Będąc rodzicem, musimy zrozumieć, że nasze dziecko jest prawdziwą skarbnicą talentów. I chociaż może okazać się, że nie dotyczą one wcale tych sfer, których my byśmy oczekiwali (naprawdę nie wszyscy chcą być prawnikami czy lekarzami), to ich określenie jest jedynym sposobem na skuteczne wyznaczenie dalszej ścieżki rozwoju.

Sposobów na poznanie własnych talentów jest kilka, m.in.:

  • Test Gallupa – test, który wskazuje pięć najsilniejszych talentów. Jego wynik jest wstępem do obserwacji swoich mocnych stron, umiejętności ich interpretowania i wykorzystania.
  • Analiza samego siebie – dokładna obserwacja swoich zainteresowań, hobby, umiejętności. Zdolność oceny co sprawia mi przyjemność, a co robię pod przymusem. Zrozumienie jakie czynności i zadania przychodzą mi z łatwością.
  • Ćwiczenia rozwojowe – zadania, których wykonanie zwiększa samoświadomość dziecka na temat zasobów, jakie posiada. Konkretne pytania ułatwiają analizę poszczególnych aspektów własnej osobowości, co często prowadzi do nieoczywistych wniosków na własny temat (tj. pozwala odkryć to, co dotąd było tajemnicą).
  • Sesje mentoringowe dla młodzieży – indywidualne spotkanie ze specjalistą z zakresu rozwoju osobistego i zawodowego – np. takim jak ja – pozwala wskazać dodatkowe możliwości wykorzystania posiadanego potencjału. Jest też doskonałą okazją do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości, jakie pojawiły się w trakcie poznawania własnych możliwości i talentów.

webinar jak wesprzeć swojego nastoatka w wyborze profilu do liceum na studia

Praca nad sobą i Twoje wsparcie

Czy warto korzystać ze wszystkich narzędzi? To zależy w dużym stopniu od poziomu samoświadomości Twojego dziecka. Ważną kwestią jest również Twoje wsparcie w poszukiwaniu przez niego odpowiedzi na jedno z najważniejszych pytań: co chcę robić w życiu? Niekiedy wspólna praca rodzica i dziecka jest wystarczająca do określenia właściwego kierunku. W części przypadków doskonałym uzupełnieniem jest indywidualna sesja dla młodzieży, która utwierdzi Twoje dziecko w słusznym wyborze.

 

Od czego zacząć? Najlepiej od testu Gallupa. Tym bardziej, że jego uproszczoną wersję możesz już wykonać z dzieckiem w wieku 10-14 lat, czyli TOP3. Im wcześniej odkryjecie jego talenty, tym więcej czasu na odpowiedni ich rozwój. Z drugiej strony na poznanie swoich mocnych stron nigdy nie jest za późno. Być może poszukiwanie talentów przez Twoje dziecko będzie też doskonałą okazją do tego, abyś to Ty odkrył siebie na nowo i dał/a przykład swojemu dziecku:)…

 

Pamiętajcie, że test Gallupa to dopiero początek drogi do określenia właściwego kierunku rozwoju. Kluczem do sukcesu jest umiejętne wykorzystanie posiadanych predyspozycji. Chcąc Wam to ułatwić, przygotowałam zestaw praktycznych narzędzi. „Sukces Twojego dziecka zależy od Ciebie” to e-book skierowany do Ciebie rodzicu. Znajdziesz w nim merytoryczną wiedzę nie tylko na temat odkrywania potencjału swojej pociechy, ćwiczenia ułatwiające zrozumienie talentów Twojego dziecka oraz dokładną analizę trendów panujących na rynku pracy (dziś i w przyszłości). A jeśli poczujesz ze swoją pociechą niedosyt albo jesteście zwolennikami praktycznego przyswajania wiedzy, polecam Wam mój workbook (już niedługo się pojawi w sklepie) „Ćwiczenia wspierające wybór profilu zawodowego dla nastolatków”, który przesycony jest ćwiczeniami ułatwiającymi odkrycie swoich mocnych stron i potencjału. Z produktów możecie korzystać oddzielnie lub stworzyć z nich pakiet skutecznego rozwoju potencjału Swojego dziecka. Szukajcie ich w moich sklepie na syrowka.com. Polecam!

Zapisz się do newslettera i otrzymaj darmowy Raport Future 2025

Chcesz otrzymać raport o rynku pracy i zawodach przyszłości?
Dołącz do ponad 7108 subskrybentów mojego newslettera – otrzymasz go bezpłatnie!

W comiesięcznym newsletterze będziesz otrzymywać m.in. informacje związane z rynkiem pracy przyszłości, o moich nowych publikacjach w mediach czy na blogu. A także promocjach na akredytowane kursy czy produkty w moim sklepie.
I jak u mnie także dużo inspiracji.

Kasia Syrówka

Kasia Syrówka

W ciągu swojego życia pracowałam chyba w każdym zawodzie, mam za sobą ogromne sukcesy i spektakularne porażki. W końcu postanowiłam, aby moje doświadczenia (z czasem poparte prestiżowymi certyfikacjami) przełożyć na pomoc innym. Od 12 lat zajmuję się rozwojem zawodowym swoich klientów. Czasem też piszę na blogu dzieląc się wskazówkami.

Brak komentarzy, bądź pierwszy!


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Raport Future
za 0 zł!

Rekomendowane wpisy

Artykuły

Talenty to nie tylko zdolności artystyczne – według metodologii Gallupa każdy z nas ma ich aż 34. Pięć najsilniejszych wyznacza

Artykuły

Jako certyfikowany Coach Gallupa stawiam sobie za cel przybliżenie znaczenia talentów Gallupa. Stąd pomysł na cykl KASIA SYRÓWKA ODKRYWA GALLUPA.

Artykuły

„AI zlikwiduje dużą część zawodów”, „Jeden zawód na całe życie to przeżytek”, „Chcesz dobrze zarabiać? Musisz się przebranżowić!” – to

Co daje raport od Syrówki?

Oferuję Ci przede wszystkim raport w języku polskim, co eliminuje przekłamania dotyczące właściwego tłumaczenia opisów talentów z j. angielskiego. A tylko rzeczywiste zrozumienie znaczenia talentów pozwoli Ci właściwie nad nimi pracować w przyszłości.

Ponadto w moim raporcie znajdziesz inne cenne wskazówki, których nie znajdziesz w raporcie anglojęzycznym, a które pozwolą Ci spojrzeć na swoje talenty z kilku płaszczyzn.

Cechy charakterystyczne danego talentu, szanse jakie ze sobą niesie, ograniczenia, które mogą się pojawić – tylko tak obszerna wiedza pozwoli Ci początkowo odkrywać i obserwować swój talent, aby z czasem zacząć rozumieć mechanizmy, jakie nim kierują oraz – co ważniejsze – samodzielnie sterować tymi mechanizmami.

Co daje raport z Instytutu?

Raport, jaki otrzymasz z Instytutu Gallupa po wykonaniu testu, to merytoryczny wstęp do wyjaśnienia znaczenia Twoich talentów. Co ważne, raport jest w wersji anglojęzycznej, co znacznie może utrudnić właściwe zrozumienie znaczenia poszczególnych talentów. Raport z Instytutu Gallupa traktowałabym jako pierwszą wskazówkę do dalszej pracy z talentami.

Co zrobić, kiedy nie mamy talentów z jakiejś domeny?

Idealny rozkład talentów wg domen nie istnieje. To, że nie masz żadnego ze swoich dominujących talentów w danej domenie wcale nie wpływa to negatywnie na Twój potencjał. Im więcej talentów w danej domenie, tym łatwiejsze nimi zarządzanie w ramach konkretnej grupy talentów.

Poza tym warto powtarzać test Gallupa co kilka lat, gdyż w oparciu o życiowe i zawodowe doświadczenia konfiguracja dominujących talentów może ulec zmianie, a tym samym ich przynależność do konkretnych domen.

Talenty w cieniu i blasku

Znając swoje talenty i umiejąc nimi zarządzać, jest się w stanie wykorzystać w stu procentach potencjał jaki niosą. Na tym właśnie polega talent w blasku – „wyciskasz” maximum z możliwości, jakie Ci daje.

Jednak jest też druga strona medalu – dany talent może nieść ze sobą mocne ograniczenia. Jeśli nie będziesz potrafił im zaradzić i ich przetransformować na właściwe działanie, wówczas Twój talent będzie w cieniu.

Co to są 4 domeny?

Założeniem prowadzącym do opracowania testu Gallupa było stwierdzenie, że każdy człowiek ma zespół 34 naturalnych talentów (wrodzonych lub nabytych – poprzez wychowanie, edukację lub kontakty – sposobów myślenia, odczuwania i reagowania), które zostały zgrupowane w czterech domenach: “Realizowanie”, “Wpływanie”, “Budowanie relacji” i “Myślenie strategiczne”.

Domena REALIZOWANIE – ta grupa talentów to cechy, które popychają do realizacji zadań, kończenia tego, co się rozpoczęło. Sprawiają, że projekty czy cele posuwają się do przodu. Dzięki tej grupie talentów rzeczy po prostu się dzieją. Osoby z tymi talentami dobrze czują się tam, gdzie wymagane jest działanie, naprawienie, osiąganie czy organizacja czegoś. Motywują się do wykonywania tego, co jest zaplanowane. Najlepiej czują się tam, gdzie trzeba wykazać się działaniem. Sprawnie przekuwają koncepcje na rzeczywistość.
Mówiąc wprost: są sprawczy. „Działaczy” motywują akcja i jej efekt.
Niezależnie od wybranej dyscypliny zawodowej, ich środowisko pracy powinno dostarczać okazji do wykazania się w działaniu.

Domena WPŁYWANIE – ta grupa talentów zawiera cechy, które pomagają w komunikacji, przekazywaniu pomysłów lub przekonywaniu innych do działania.
Osoby obdarzone tymi cechami wiedzą, jak mówić i sprawić, żeby ludzie słuchali. Mają w sobie to charyzmatyczne „coś”, co sprawia, że wywierają wpływ na decyzje i działanie innych ludzi. Pomarańczowe talenty (ten kolor przypisał im Gallup) są pożądane w zawodach, w których sukces zależy od wpływu, jaki wywiera się na innych (np. przedsiębiorcy, przywódcy, liderzy, mówcy, politycy, sprzedawcy).
Talenty z domeny Wpływanie są obarczone dużą odpowiedzialnością, o której nie powinno się zapominać.

Domena BUDOWANIE RELACJI – ta grupa to talenty, które pomagają w budowaniu i podtrzymywaniu relacji z innymi ludźmi. Osoby z „niebieskimi” talentami mają zdolność spajania zespołów, rozumienia drugiego człowieka i tworzenia silnych więzi pomiędzy ludźmi. Łączą zespoły niewidzialną więzią relacji.
Niczym ryba bez wody, tak osoba mająca talenty w tej grupie talentów, źle się czuje bez ludzi. Mówiąc wprost: nie potrafi pracować i funkcjonować bez ludzi wokół siebie. Kontakt z drugim człowiekiem daje jej energię. Ludzie ja inspirują.
W domenie Budowanie relacji są talenty, które aktywizują się najbardziej „dzięki” i „dla” ludzi. Talenty relacyjne są mocno intuicyjne, sporo w nich emocji. Dla ich posiadaczy wiedza nie jest wystarczająca do podejmowania decyzji. Oprócz tego, muszą oni odczuwać, że ich decyzja jest właściwa.

Domena MYŚLENIE STRATEGICZNE – ta grupa talentów to cechy, które pomagają podejmować decyzje. To one są odpowiedzialne za zbieranie i przetwarzanie informacji.
Absorbują i analizują informacje po to, aby podejmować lepsze decyzje. Pomagają innym rozważyć, co może się wydarzyć.
Do domeny Myślenie strategiczne należą te talenty, które wymagają wzmożonej aktywności umysłowej. Potrafią połączyć elementy, które z pozoru są nie do połączenia i stworzyć z nich coś, co nie tylko jest ciekawe i unikatowe, ale także działa.
Osoby bogato obdarzone tymi talentami nazywam „pięknymi umysłami”, ponieważ świat, jaki tworzą we własnym umyśle, jest równie bogaty i barwny (a czasem i bardziej) niż ten rzeczywisty. Dlatego też talenty z tej domeny sprawdzą się wśród m.in. artystów, twórców, uczonych, projektantów, strategów, liderów, ale także we wszystkich zawodach, które wymagają wzmożonej aktywności umysłowej oraz w tych, które gwarantują nieograniczone możliwości rozwoju i spełnienia kreatywnego.

Dlaczego badanie SF?

Test talentów Instytutu Gallupa – Clifton StrengthsFinder – mierzy obecność 34 cech zwanych talentami. Talenty są naturalnymi wzorcami myślenia, odczuwania oraz zachowania, w naturalny sposób wskazującymi pewien odbiór i przetwarzanie rzeczywistości, a tym samym osiągnięć na pewnych polach. Najsilniejsze, najbardziej dominujące talenty danej osoby mają największy wpływ na jej zachowanie i osiągnięcia.

Słynny test StrengthsFinder wykorzystujemy nie tylko po to, by wskazać istniejące talenty, ale też je zrozumieć i właściwie wykorzystać w przyszłości.

Test Gallupa pozwala każdemu odnaleźć odpowiedź na pytania: “W czym jestem dobry?”, „Jakie mam ukryte zdolności?”. Dzięki temu możesz odkryć swoje naturalne predyspozycje i skupić się na ich rozwijaniu. Szlifując swoje wrodzone zdolności, osiągniesz znacznie lepsze wyniki niż wtedy, kiedy próbujesz nauczyć się czegoś, co Ci zwyczajnie nie wychodzi!

O instytucie gallupa

Instytut Gallupa to najstarszy na świecie instytut badania opinii społecznej. Został założony w 1935 r. przez George`a Gallupa. Swoją popularność zdobył głownie dzięki testowi Gallupa – narzędziu o nazwie CliftonStrenghtsFinder, które zostało opracowane przez Donalda Cliftona i Marcusa Buckinghama. To psychometryczne narzędzie badawcze ma na celu skupienie informacji niezbędnych do osiągnięcia doskonałości w różnorodnych rolach zawodowych. Test Gallupa jest uważany za jeden z najbardziej rzetelnych i trafnych testów psychologicznych.

Instytut Gallupa nieustannie szerzy świadomość na temat talentów Gallupa. Stale monitoruje sytuację zawodową w ujęciu globalnym, dostarcza wiele materiałów pomocnych w rozwoju talentów, organizuje warsztaty i szkolenia dla kadr menedżerskich. Instytut prowadzi również certyfikację dla coachów chcących się specjalizować w rozwoju talentów Gallupa.