„AI zlikwiduje dużą część zawodów”, „Jeden zawód na całe życie to przeżytek”, „Chcesz dobrze zarabiać? Musisz się przebranżowić!” – to tylko część haseł, z jakimi mierzą się współcześni pracownicy. I chociaż rzeczywiście zmiana pracy jest wpisana w realia dzisiejszego i przyszłego rynku pracy, to wielu z nas czuje opór przed jakąkolwiek zmianą. A przekwalifikowanie nie musi być wcale skomplikowane. Co więcej, dobrze zaplanowane może otworzyć furtkę do zawodowego spełnienia.
Kiedy warto pomyśleć o przebranżowieniu?
Czy przebranżowienie dotyczy każdego pracownika? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta i zależy przede wszystkim od kompetencji posiadanych przez osobę aktywną zawodowo. Biorąc jednak pod uwagę tempo zachodzących zmian technologicznych, a co za tym idzie transformacje kompetencji jakie miały miejsce chociażby w ostatniej dekadzie, można odnieść wrażenie, że pytanie jak się przekwalifikować dotyczy każdego z nas. Tym bardziej, że ostatnie osiem lat wystarczyło, aby oczekiwane przez pracodawców kompetencje zmieniły się o 25 proc. Co więcej, prognozuje się, że w ciągu najbliższych pięciu lat wskaźnik ten ulegnie podwojeniu. Oznacza to, że połowa kompetencji, jakie dziś posiadamy, już w 2030 r. może okazać się niepotrzebna.
Jednak czy w podążaniu za trendami kompetencyjnymi na rynku pracy zawsze konieczna jest zmiana zawodu? A może idea lifelong learning, czyli nieustającego poszerzania swoich umiejętności, wystarczy, aby utrzymać się na rynku pracy przyszłości? Wszystko zależy od wielu czynników, m.in. od profesji jaką zajmuje dana osoba. Jak wcześniej wspomniałam duża grupa umiejętności się dezaktualizuje na przestrzeni nawet kilku lat. W czasach rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w części przypadków może się okazać, że niektóre umiejętności zostaną zastąpione przez maszyny czy algorytmy a jedynym skutecznym sposobem na zachowanie stabilności na rynku pracy będzie zdobycie nowego zawodu. Potwierdzają to doskonale dane z rynku amerykańskiego, gdzie w latach 2019-2022 przekwalifikowało się niemal 9 mln amerykańskich pracowników, a w samym roku wskaźnik ten wyniósł aż 12 mln! Czy to oznacza, że już powinieneś zastanawiać się nad przebranżowieniem? Obserwując współczesny rynek pracy, warto brać pod uwagę, że tak drastyczna zmiana zawodowa może dotyczyć w przyszłości również siebie. Dlatego warto pracować nad swoją otwartością na nowe umiejętności i regularnie przełamywać swój strach przed zmianą. Jak się okazuje ten bywa spory i wynika z bardzo zróżnicowanych czynników.
Co Cię powstrzymuje przed zmiana zawodu?
Czy Polacy dopuszczają taką myśl, że będą musieli zmienić pracę? Jak wskazują badania, niemal 1/5 z nas nie dopuszcza takiej myśli. Z drugiej strony 37 proc. z nas, którzy rozważają taką opcję, kierują się w swojej decyzji chęcią większego zarobku. Dla 17 proc. Polaków zmiana pracy to sposób na poszukiwanie nowych doświadczeń. 16 proc. z nas poszukuje zmiany zawodowej z powodu wypalenia w dotychczasowej pracy. A 11 proc. z nas poszukuje pomysłu dla siebie, ponieważ jest świadomym, że aktualnie wykonywany zawód nie jest docelowym. Oczywiście decyzja o tym czy i kiedy zmienić pracę jest rzeczą niezwykle indywidualną i powinna wynikać z dokładnej analizy swojej sytuacji w odniesieniu do trendów obowiązujących na rynku.
Od czego zacząć przebranżowienie?
Załóżmy, że dokładnie przeanalizowałeś swoją sytuację zawodową i doszedłeś do wniosku, że najwyższa pora na zmiany. Jak mądrze zmienić pracę, aby zmiana nie tylko była trafiona, ale też, żeby przebiegła w stosunkowo naturalny dla Ciebie sposób? Pamiętaj, że zmiana zawodowa to ewolucja a nie rewolucja w Twoim rozwoju i powinna wynikać z posiadanych przez Ciebie talentów i wyznawanych wartości. Jak je odnaleźć? Wsłuchać się we własne potrzeby, zastanowić się nad tym co tak naprawdę sprawia Ci satysfakcję, przeanalizować posiadane już kompetencje pod kątem przydatności w dalszej karierze zawodowej. Taka analiza wymaga oczywiście ogromnej dojrzałości zawodowej, jak też odwagi do odkrywania siebie na nowo. Niekiedy – szczególnie na początku drogi do zmiany zawodu – dużym ułatwieniem może być profesjonalna sesja mentoringowa, w trakcie której nie tylko uporządkujesz dotychczasową wiedzę o samym sobie, ale też odkryjesz nowe przestrzenie do działania, które mogą okazać się trafionym scenariuszem na zawodową przyszłość.
Czy decyzję o tym jak się przebranżowić, powinieneś podejmować samodzielnie? Czy Twoja organizacja w jakikolwiek sposób może Cię wesprzeć w tym procesie? Coraz więcej firm świadomie podchodzi do rozwoju zawodowego swoich pracowników, nawet w sytuacji, kiedy ta wymaga przekwalifikowania. Dlatego jeśli rozważasz zmianę swojego zawodu, warto w pierwszej kolejności porozmawiać o tym z przełożonym. Być może okaże się, że organizacja, w której pracujesz, przewiduje różne formy przekwalifikowania dla swoich pracowników.
Bez względu na to, czy Twoje przebranżowienie będzie samodzielnym procesem czy zostanie wsparte przez obecnego pracodawcę, powinieneś mieć na nie konkretny plan. Zmiana zawodowa to proces, a ten wymaga odpowiedniej organizacji i sukcesywnej realizacji. Co więcej, w zależności od skali dokonywanej zmiany, przebranżowienie wymaga bardzo często posiadania finansowego zabezpieczenia na czas „wchodzenia” do nowej branży.
Na jaki zawód się przekwalifikować?
Zasadniczym pytaniem w procesie zmiany pracy jest w jakim kierunku pójść? Czy istnieją zawody, które zagwarantują zatrudnienie w przyszłości? Wprawdzie za te stabilne przez lata wskazuje się w ostatnim czasie profesje związanie z nowymi technologiami. Jako przykład „bezpiecznej” profesji często są wskazywani specjaliści IT. I chociaż ponad połowa z nich pozytywnie ocenia swoje zawodowe perspektywy, to… ¼ chciałaby zmienić ścieżkę kariery, a nawet pracę. Te dane mogą zadziwiać, ale wskazują też na jedną, niezwykle istotną kwestię: otwartość na zmiany, także te dotyczące pracy zawodowej, idą w parze z wysokim poziomem samoświadomości pracownika. Znając swoje mocne strony i będąc świadomym jak najlepiej rozwijać swoje wrodzone predyspozycje, pracownikowi łatwiej podjąć rozsądną decyzję dotyczącą przebranżowienia. Powiedziałabym nawet, że właśnie w tym tkwi klucz do sukcesu związany ze zmianą zawodową: na świadomym podejmowaniu kolejnych kroków rozwojowych wynikających z wrodzonej potrzeby wzmacniania tego, w czym jest się dobrym.
Poszukując odpowiedzi na pytanie jak się przebranżowić, aby pozyskać poczucie zawodowej stabilności, nie można też zapominać, że zaniknięcie części zawodów jest oczywistym skutkiem rewolucji technologicznej. Ta zaś rozwijająca się w zawrotnym tempie nie jest w stanie stworzyć poczucia bezpieczeństwa w żadnej branży. Z drugiej strony nowe rozwiązania generują również innowacyjne stanowiska pracy. Już w ciągu najbliższych lat 83 mln miejsc pracy ma zostać zastąpione 69 mln nowych. Tym samym zatrudnienie może zmniejszyć się o 2 proc., a w takiej sytuacji największe znaczenie będą odgrywać wąsko wyspecjalizowani eksperci. Dlatego poszukując pomysłu na zmianę pracy, warto w pierwszej kolejności przyjrzeć się dotąd posiadanym kompetencjom. Czasem praca nad ich rozwojem bądź ukierunkowanie ku konkretnej specjalizacji będą odpowiedzią na potrzeby nie tylko rynku pracy, ale również Twoje jako spełnionego pracownika.
Zamiana pracy po 40. Czy w wieku 40 lat można zmienić swoje życie?
Nie wiem czy zwróciłeś uwagę, że wśród barier dotyczących zmiany pracy jedną z głównych jest… wiek. I o ile konieczność przebranżowienia w wieku 50+ może nieco przerażać, o tyle zaskakuje mnie przekonanie, że zmiana zawodu po 40 jest również wyjątkowo trudna. Na tym etapie życia, gdy często odpowiadamy za utrzymanie rodziny, myśl o rozpoczęciu kariery od nowa wiąże się z ogromną presją i lękiem przed zmianą. Jednak posiadane już doświadczenie, nie tylko to związane z konkretną profesją, ale przede wszystkim z szeroko rozumianą aktywnością zawodową, może być dużym ułatwieniem w wypracowaniu nowej ścieżki kariery. Co ważne, w przebranżowieniu nie ma znaczenia wiek lecz determinacja i wybranie właściwego kierunku dokonywanych zmian. A dowodem na to, że na zmiany kariery zawodowej nigdy nie jest za późno jestem ja sama, która w wieku 50+ zaczęła prowadzić swoją markę osobistą. Jak widzisz, ze sporym sukcesem.
Źródło:
Raport Future® 2025. Rynek pracy i zawody przyszłości.
Brak komentarzy, bądź pierwszy!