„Idź na prawo, to zrobisz karierę!” „Lekarze są zawsze potrzebni, medycyna to jest to!” „Dzieci rodzi się coraz więcej, nauczyciele mają pewne zatrudnienie!” Wbrew pozorom tego rodzaju rady udzielane młodemu człowiekowi stojącemu przed wyborem właściwego kierunku studiów wcale nie ułatwiają życia. Tym bardziej, kiedy zawody wskazywane jako pewne i bezpieczne pod kątem zatrudnienia zupełnie rozmijają się z zainteresowaniami nastolatka. Jak dokonać właściwego wyboru? Czy wyłamanie się z obowiązujących schematów do dobra decyzja?
Humaniści i umysły ścisłe – to tak nie działa
My, rodzice nastolatków i osoby, które zaczynały swoją zawodową karierę kilkanaście lat temu, przyzwyczajeni jesteśmy do schematycznego podziału obowiązującego w edukacji za naszych czasów. Według niego uczniów można podzielić na dwie główne grupy: humanistów zakochanych w literaturze i naukach społecznych oraz umysły ścisłe z zamiłowaniem do matematyki, fizyki i przedmiotów technicznych. I o ile ten podział jeszcze w miarę względnie sprawdzał się dekadę temu, o tyle dziś nie ma nic wspólnego ze współczesną młodzieżą, jej zainteresowaniami i umiejętnościami. Jak to możliwe? Wystarczy dokładnie rozejrzeć się, jak wokół nas funkcjonuje świat. Oczywiście nowoczesne technologie i rozwiązanie to aktualnie podstawa naszego funkcjonowania (w kontekście zapotrzebowania na umysły ścisłe i fanów technologii). Jednak te dziedziny są w nierozerwalny sposób połączone z tym, co jeszcze doniedawna wydawało nam się zupełnym zaprzeczeniem branży technicznej, tj. umiejętnościami społecznymi, zdolnościami komunikacyjnymi, zdolnością przekazywania informacji w formie multimedialnej i tekstowej. Tym samym Twoje dziecko ma pełne prawo interesować się literaturą i rozwiązaniami informatycznymi, łączyć zdolność empatii z zainteresowaniami biologicznymi czy być dobrym w komunikacji i jednoczesnym zarządzaniu technologicznymi procesami. Co więcej, im bardziej pozornie odległe obszary jego zainteresowań, tym szersze pole do działania w zawodowej przyszłości.
Zarobki to nie wszystko
Z pewnością sam zauważyłeś, że jednym ze wskaźników słusznego kierunku kształcenia jest wysokość potencjalnych zarobków w przyszłości. Oczywiście rozumiem, że zapewnienie odpowiedniego poziomu życia i swojej przyszłej rodzinie jest również istotne dla Twojego dziecka. Tym bardziej, że rozbieżności w zarobkach z branż nauk społecznych, medycznych, ekonomicznych czy technicznych są spore.
Źródło: Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych – https://ela.nauka.gov.pl/pl
Źródło: Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych – https://ela.nauka.gov.pl/pl
Źródło: Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych – https://ela.nauka.gov.pl/pl
Źródło: Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych – https://ela.nauka.gov.pl/pl
Jednak rozpatrując kierunki studiów wyłącznie w tym kontekście, warto zadać sobie pytanie o to, co jest ważniejsze: odpowiedni poziom pensji czy zawodowe spełnienie Twojego dziecka?
Podstawa dobrego wyboru: mocne strony
Czytając pierwszą część artykułu, być może do głowy przyszło Ci utarte przysłowie, że „Jak ktoś jest do wszystkiego, to jest do niczego”. Chcę Cię uspokoić jednak, że w kontekście rozbudowanych zainteresowań Twojego dziecka to zasada zupełnie nie działa. Pod warunkiem, że Twoja pociecha będzie świadoma swoich mocnych stron i będzie potrafiła je odpowiednio wykorzystać w swojej karierze i rozwoju. W tym pierwszym pomoże jej test Gallupa. Odpowiedź na kilkanaście pytań wskaże pięć najmocniejszych cech Twojego dziecka. Poznanie ich pozwoli mu w pełni skupić się na tym, do czego ma wrodzone predyspozycje. Tym samym znacznie ograniczy pole błędnych wyborów związanych z dalszym kierunkiem kształcenia. Jednak najważniejsze jest to, że umiejętne wykorzystanie mocnych stron stworzy solidną podbudowę do zawodowej kariery Twojej pociechy. Skoro Twoje dziecko będzie świadome tego, co lubi robić, wybór odpowiedniego kierunku kształcenia nie będzie dla niego większym problemem.
Kierunki nietypowe – słuszny wybór?
Być może zastanawiasz się jak wybrnąć z sytuacji, kiedy okaże się, że zainteresowania Twojego dziecka są bardzo szerokie. Jak połączyć predyspozycje techniczne z tymi społecznymi? Jak odpowiednio ukierunkować nastolatka, aby był w stanie wykorzystać cały drzemiący w nim potencjał?
Pomocą w takich sytuacjach mogą być nietypowe kierunki studiów. I chociaż niektóre z nich są naprawdę unikalne i dostępne na nielicznych uczelniach (czasem tylko na jednej w Polsce), to – skoro miałyby zapewnić właściwy rozwój predyspozycji Twojego dziecka – warto się nad nimi zastanowić. Poniżej prezentuję kilka przykładów „wyjątkowych” kierunków studiów.
Nietypowe kierunki studiów
- Analityka i kreatywność społeczna
- Coaching medyczny
- Design w biznesie
- Bioinformatyka
- Międzykierunkowe studia ekonomiczno – menedżerskie
- Psychokryminalistyka
- Zastosowanie fizyki w biologii i medycynie
Jak widzisz, polski system edukacyjny usiłuje dostosować się do panujących trendów i potrzeb uczniów. Warto jednak pamiętać, że oryginalna nazwa kierunku to jedno, a oferowany na nim zakres kształcenia to druga kwestia. Tym bardziej, że ciągłą bolączką polskich uczelni jest niedostateczne kształcenie absolwentów z kompetencji, które będą w cenie przez najbliższe 20 lat.
Kompetencje pracowników w 2037 r.[i]
- Zaawansowane kompetencje cyfrowe i zdolności matematyczno-statystyczne
- Umiejętność współpracy z innymi ludźmi oraz z inteligentnymi maszynami
- Wysoki poziom inteligencji społecznej i empatii, umiejętność zapewnienia pomocy i wsparcia osobom starszym i niepełnosprawnym
- Zdolność do zajmowania się wychowywaniem i kształceniem dzieci i dorosłych
- Uzdolnienia artystyczne i sportowe
Więcej informacji o trendach przyszłości na rynku pracy, potrzebnych kompetencjach i oczekiwaniach wobec przyszłych pracowników znajdziesz w Raport Future 2020: rynek pracy i kompetencje przyszłości.
Natomiast jeśli poszukujesz z dzieckiem narzędzi pomocnych w ustaleniu właściwej ścieżki rozwoju i edukacji, polecam:
- e-book „Sukces Twojego dziecka zależy od Ciebie”
- workbook „Ćwiczenia wspierające wybór profilu zawodowego dla nastolatków”
[i] DELAB UW, Aktywni+. Przyszłość rynku pracy 2017.
Brak komentarzy, bądź pierwszy!